Altınözü´nün Tarihi

Altınözü adının Osmanlılar zamanında verildiği, o dönemde Fatikli Mahalle'sinde düzenlenen tapu kayıtlarından Altınözü isminin geçmesinden anlaşılmaktadır. Altınözü, Araplar tarafından alınmasından sonra kale tipi şato anlamına gelen Kasır diye anılmış ve zamanla bu kelime bozularak, halk arasında Kuseyr denilmeye başlanmıştır. İslâmiyetin yayılmasından sonra Altınözü' ne hakim olan Kozkalesi, Hz. Ömer devrinde 638 yılında Araplar tarafından fethedilmiştir. Daha sonra Haçlıların eline geçmiş ve bu durum 150 yıl devam etmiştir. Ancak Memluk Sultanı Baybars daha sonraları Kuseyr (Altınözü) bölgesini ele geçirmiş ve bu bölgede 1515 yılına kadar hakimiyetini sürdürmüştür. 

         Osmanlı Sultanı Yavuz Sultan Selim Mısır seferi (1515) sırasında Kuseyr bölgesini Osmanlı'lara bağlamıştır. Bölgede altın madenleri olduğu için de kente Altınözü adı verilmiştir.

 

        II. Abdulhamit'in toprak reformu sırasında Altınözü Halep Vilayetine bağlanmıştır. 1. Dünya savaşı sonrasında Altınözü'ndeki milisler, Türkiye ile Fransa arasında imzalanan 1921 Ankara anlaşmasına kadar Fransızları 3 yıl süreyle Altınözü'ne sokmamıştır. Ancak Ankara antlaşmasından sonra Altınözü'ne giren Fransızlar, Hatay'ın Anavatana katılışına kadar ( 23 Temmuz 1939) milislerle uğraşmıştır. Hatay'ın Anavatana katılışı ile bu durum son bulmuştur. Hatay il ilan edildikten sonra Altınözü de ilçe olarak 1945 yılında Hatay'a bağlanarak 15 ilçeden biri olmuştur. 

 

        Altınözü´nde günümüze ulaşan eserler arasında Koz Kalesi,Koz Kale Köyü yakınında olup, Kürşat Kalesi olarak da tanınmaktadır. Çevreye göre yüksek bir kayalık üzerindeki kale, kalınduvarlarla güçlendirilmiştir.Büyük bir bölümü harap olmakla beraber, güney tarafında 100 m. uzaklıkta iri blok taşlardan yapılmış burcu iyi durumdadır. helenistik dönemde yapılan bu kale Bizanslılar ve Haçlılar tarafından kullanılmış, 1268´de Baybars tarafından ele geçirilmiştir. Bunadan sonra da önemini yitirmiştir.

        Altınözü Yunushan Köyü´nün 3 km. batısında bir dağın eteğinde olan 20 m. uzunluğunda 12 m. genişliğindeki Sırtlan Mağarası; ilçe merkezine 8 km. uzaklıkta Yunuhsan Köyü yakınındaki Gelinler Dağı´nda MÖ.III. ve I. yüzyıllar arasında Roma ve Bizans dönemlerinde bir yerleşim yeri bulunuyordu. Burada yaşayanlar, kayalara oyulmuş evlerde yaşamlarını sürdürmüşlerdir. Ayrıca çevrede çok satıda katlı mezarlara da rastlanmıştır. Altınözü Tokaçlı Köyü´ndeki kalınrıların Melik-i Hileni´nin yazlık sarayı olduğu söylenmektedir. Burada yapılan kazılarda çok sayıda altın ve günlük kullanım eşyaları ile karşılaşılmıştır. Altınözü ile Koz Kalesi arasında rastlanılan kalıntıların ne olduğu anlaşılamamakla beraber, burada yapılan kaçak kazılarda altın gümüş ve tarihi esere rastlanmıştır.

        İlçede günümüze gelebilen eserler arasında; KozKalesi, Sokollu Mehmet Paşa Köprüsü bulunmaktadır.

 

 

     

 

 

 

 

Altınözü´nün Nüfusu

Altınözü ilçemizin nüfusu 2016 TÜİK verilerine göre 60.554 dir. Bu nüfus 30.776 erkek ve 29.778 kadından oluşmaktadır. Altınözü ilçemizde 48 Mahalle bulunmaktadır. 

İlçe merkezi Fatikli, Yenişehir ve Sarılar Mahallesi olmak üzere 3 mahalleden oluşmaktadır. 

Altınözü´nün Ekonomisi           

 İlçe nüfusunun % 90'ı tarımsal faaliyetlerle, %10'u ise küçük çaptaki el sanatları ile uğraşmaktadır. İlçe halkının belli başlı gelir kaynağı zeytin, buğday ve tütün ürünlerine dayanmaktadır. Vatandaşların yoğun olarak yaşadığı kırsal kesimde gelir seviyesi düşük olduğundan halkın büyük bölümü Çukurova ve Amik ovalarına mevsimlik tarım işçisi olarak çalışmaya gitmekte olup, bir kısmı da yurt dışında çalışmaktadır.

         İlçemizin toplam yüzölçümü 357.000 dekar olup, 301.160 dekarlık bölümü tarım yapmaya müsait arazilerdir. Tarım yapmaya müsait alanların 30.430 dekarlık bölümü Yârseli Baraj Gölünden, Asi Nehrinden, Yârseli Barajını besleyen Kuseyri Çayından ve çiftçilerimizin açtığı kuyulardan sulanmaktadır.

 

         Zeytincilik bölgesi olan İlçemizde 3.645.490 adet zeytin ağacı bulunmaktadır. Elde edilen tane zeytinler, İlçemize bağlı mahallelerde  mevcut 40 adet  zeytinyağı fabrikasında  işlenmektedir. 1 adet zeytinyağı dolum tesisi ve 1 adet zeytin salamura tesisi bulunmaktadır. Yıllık ortalama 11.000  Ton zeytin yağı üretilmektedir.

 

        İlçemizde kayıtlı 6.900 büyükbaş, 7.050 küçükbaş hayvan mevcuttur.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Altınözü´nün Coğrafi Yapısı

 İlçemiz Hatay ilinin güneyinde 36.enlem ile 36.boylamın kesiştiği noktadadır. Suriye ile sınır olan ilçemizin yüzölçümü 357 km.dir. Rakımı ise 325 m.dir.       

        İlçemizin yüzölçümü 357 km2.dir. Rakımı ise, 325'tir. İlçemiz Antakya'ya 22 km mesafededir. Doğusunda ve güneyinde Suriye devleti, kuzeyinde ve batısında Antakya, güney batısında Yayladağı ilçesi sınır teşkil etmektedir. Suriye ile ilçemizin sınır uzunluğu 75 km dir,  bunun 50 km'sini Asi Nehri oluşturmaktadır.

 

 

Altınözü  Kültür ve Turizm

I)İSLAMÎ DÖNEME AİT TARİHİ MEKANLAR:      

    a)Altınözü merkez Fatikli Mahallesinde 1875 yılından kalma tarihi Fatikli Camii vardır. 2008 yılında Vakıflar Bölge Müdürlüğünce restore edilmiştir.

    b)Karsu Köyünde, 19. Yüzyıldan kalma cami minaresi vardır.

     c)Akdarı Köyünde, Nusayri vatandaşlarımızca kutsal kabul edilen Peygamberimiz Hz. Muhammed'in sahabesi Mıktad bin Esved'e ait Mıkdat Makamı ziyaret yeri ve mesire alanı vardır.           

      d)Kamberli Köyü sınırlarında Eski Ziyaret yeri diye bilinen, halk arasında "Şeyh İskender Türbesi" olarak adlandırılan ve tarihi belirlenemeyen yapı vardır.  

 II)HIRİSTİYANLIK DÖNEMİNE AİT ESERLER:         

a)3. Yüzyıla ait Altınözü Sarılar Mahallesinde, erken Hıristiyanlık döneminden kalma, Ortodoks Hıristiyanlarca kutsal kabul edilen ve ziyaret edilen Aziz Deyr Marcurcos türbesi vardır.         

b)Altınözü Sarılar Mahallesinde, Ortodoks Hıristiyanlara ait halen ibadete açık olan 9. Yüzyıldan kalma Kaddis Marcircos Kilisesi (Aya Yorgi Kilisesi) vardır.         

c)Tokaçlı Köyünde 14. Yüzyıldan kalma ve halen ibadete açık olan Maria Ana Ortodoks Kilisesi vardır.         

d)Tokaçlı Köyünde Hıristiyanlarca kutsal kabul edilen ve Meryem Ana'nın zuhur ettiği yer olarak inanılan ziyaret makamı vardır.   

 III)YUNUSHAN, KAMBERLİ, KOZKALESİ, AKAMBER KÖYLERİ ARASINDA KALAN GELİNLER DAĞI: Bu mevkiide Peri Bacaları dikitleri, bu kayalıklarda çok sayıda ilk çağ, Selevkoslar ve Roma dönemlerine ait kaya mezarları, yerleşim yerleri, mağaralar ve yer altı su sarnıcı vardır.   

IV-YANIKPINAR KÖYÜ GEDİK MEVKİİ: İlk çağ dönemlerine ait kaya mezarları ve mağaralar vardır.  

 V-YANIKPINAR KÖYÜ ALTINÖZÜ-ANTAKYA-YAYLADAĞI SINIRININ KESİŞTİĞİ KAYACIK MEVKİİ: Taş Çağı dönemine ait kayalıklardaki mağaralarda yerleşim yerleri vardır.  

 VI-KOZKALESİ: Kozkalesi Köyü mevkiinde eski çağlardan beri kullanılmakta olan Altınözü (Kuseyr)-Antakya yolunda hakim bir tepe üzerinde güvenliği sağlamak üzere Antakya Prensliği döneminde yapıldığı sanılan Kursat (Koz) Kalesi bulunmaktadır. Antakya Latin Patriği bu kalede ikamet etmiştir. Bu kale, Sultan Baybars tarafından 1268 yılnda Memlûk Türk hakimiyetine alınmış; 1515 yılında Yavuz Sultan Selim zamanında Osmanlı hakimiyetine girmiştir.  

 VII-HATAY İLİNİN EN BÜYÜK SULAMA BARAJI: Yarseli Barajı, Altınözü İlçesi topraklarındadır. Barajda değişik türde tatlı su balıkları vardır.  

 IX-İLÇEMİZİN YEMEK KÜLTÜRÜ OLDUKÇA ZENGİNDİR: Sadece ilçemize mahsus olan biber ve zeytin posası ile yapılan "Katıklı Ekmek", Tereyağı ve un ile yapılan "Tuzlu Akir", "Tuzlu Yoğurt", "Altınözü Aşuru", "Tandır Ekmeği", "Ağızlı Katayıf", "Közde Künefe". "Zeytinyağlı Kekik Salatası", "Murç Salatası", kahvaltılık "Altınözü Toz Zahteri", ince ve uzun taneli özel bir pirinçten yapılan "Maklube", "Peynirli Un Helvası", nar ekşisi ile yapılan "İçli Köfte", kabaktan yapılan "Boranî" ve bunların dışında çok zengin bir mutfağı olan Hatay mutfağının tüm çeşitleri.   

X-YÖRENİN EN ÖNEMLİ EKONOMİK FAALİYETİ ZEYTİNCİLİKTİR: Dünyada ilk zeytin hasadı Altınözü ilçesinde yapılmaktadır. Sofraların vazgeçilmez lezzeti olan "Halhalı" zeytin türü bu yöreye aittir. Ayrıca ilçenin incir, nar ve biberi meşhurdur.   

XI-İLÇENİN DOĞAL GÜZELLİKLERİ VARDIR: 

a)Kamberli Köyü sınırlarında Kamberli Kanyonu, Kanyonun üst tarafında karstik aşınma sonucu oluşan Yeşil Göl (halk arasında Kral Kızı Gölü) ve bu göl üzerinde bulunan şelale ilçenin doğal güzelliklerindendir.

 b)Sarıbük Köyünde, halk arasında "Titreyen Ağaç" diye anılan meşe ağacı, anıt ağaç niteliğindeki çınar ağaçları ve mesire yeri ile Şeyh Ali Türbesi vardır. 

c)Fatikli Mahallesinde Ayn Recep Mevkiinde asırlık doğa harikası çınar ağacı vardır.

 d)Fatikli Mahallesinde Ayn Bayda mevkiinde asırlık doğa harikası çınar ağaçları vardır.         

 XII-DİĞER TARİHİ NİTELİKTEKİ YERLER: 

a)Karsu Köyünde, Zikir mevkiinde 18. Yüzyıldan kalma mimarî özellikleri olan sulama bendi ve su değirmeni vardır. 

b)Zümre Çiftliğinde, 18. Yüzyıldan kalma mimarî özellikleri olan su değirmeni kalıntısı vardır.